Ο Άλμπρεχτ Άλτντορφερ (γερμανικά: Albrecht Altdorfer, περ. 1480 – 12 Φεβρουαρίου, 1538) ήταν Γερμανός ζωγράφος, χαράκτης, σχεδιαστής και αρχιτέκτων του ρεύματος της Αναγέννησης.
Όντας ενεργός κυρίως στο Ρέγκενσμπουργκ, ο Άλτντορφερ είναι γνωστός για τη φιλοτέχνηση έργων ιστορικού και βιβλικού περιεχομένου, τοποθετημένων σε ατμοσφαιρικά τοπία, όπως «Η Μάχη του Αλεξάνδρου στην Ισσό» (1529, Alte Pinakothek, Μόναχο) και «Ο Χριστός αποχαιρετά τη Μητέρα Του» (1520, Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο). Επηρεασμένος από Ιταλούς δεξιοτέχνες, όπως ο Αντρέα Μαντένια (1431-1528), ο Άλτντορφερ υπήρξε επίσης σημαίνων εκπρόσωπος της Σχολής του Δούναβη (Donauschule) της αναπαράστασης τοπίων. Έχοντας λάβει το βαθμό του αρχιτέκτονα της πόλης του Ρέγκενσμπουργκ λίγο μετά τα 40 του χρόνια, ελάχιστα από τα αρχιτεκτονικά του σχέδια επιβιώνουν μέχρι τις μέρες μας, αν και η επιδεξιότητά του στη γραμμική προοπτική είναι ορατή σε πολλούς από τους πίνακές του. Στα αρχιτεκτονικά έργα ζωγραφικής του περιλαμβάνονται «Η Σουζάνα και οι Γέροι» (1526, Alte Pinakothek, Μόναχο) και το τοπογραφικό «Τοπίο στο Δούναβη με Κάστρο» (περ. 1520, Alte Pinakothek, Μόναχο). Τα τελευταία του έργα τείνουν περισσότερο στο καινούριο στυλ του Μανιερισμού.
Βιογραφικά στοιχεία
Δεν γνωρίζουμε τίποτε για το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε ο Άλτντορφερ, ούτε πώς μυήθηκε στο επάγγελμα του καλλιτέχνη. Για πρώτη φορά αναφέρεται ως κάτοικος του Ρέγκενσμπουργκ το 1505, ενώ το 1513 αγόρασε κάποιο ακίνητο στην πόλη. Το 1510 ταξίδεψε στη Νότια Ιταλία, όπου ήρθε σε επαφή με το έργο του Μαντένια και άλλων. Το 1519 εκλέχθηκε μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Ρέγκενσμπουργκ και το 1526 μέρος του ανώτερου συμβουλίου, διατελώντας για μία περίοδο δήμαρχος. Είχε δε 12ετή θητεία ως επίσημος αρχιτέκτων της πόλης. Σε εκείνον αποδίδονται τα σχέδια του ναού της πόλης Η Όμορφη Παναγία (Zur Schönen Madonna). Κύριοι εντολείς του ήταν οι Λουδοβίκος Ι΄ και Γουλιέλμος Δ΄, Δούκες της Βαυαρίας και ο Αυτοκράτορας Μαξιμιλιανός Α΄. Ο Άλτντορφερ απεβίωσε σε ηλικία 57 ετών. Ο αδερφός του, Έρχαρντ Άλτντορφερ, μαθητής του Λούκας Κράναχ του πρεσβύτερου, υπήρξε επίσης ταλαντούχος ζωγράφος και χαράκτης.
Εργογραφία
Τοπία
Αν και ήταν εξοικειωμένος με όλα τα είδη ζωγραφικής, o Άλτντορφερ συντάχθηκε με καλλιτέχνες όπως οι Jorg Breu, Rueland Frueauf, Wolf Huber και Λούκας Κράναχ ο Πρεσβύτερος, που ζωγράφιζαν τοπία στα οποία η ανθρώπινη παρουσία απουσίαζε εντελώς. Το πρωτοποριακό τους ενδιαφέρον στη σύλληψη της ομορφιάς των γερμανικών δασών, καθώς και τα ατμοσφαιρικά ηλιοβασιλέματα της περιοχής, οδήγησε τους ιστορικούς της τέχνης να τους κατατάξουν σε κοινό κύκλο, γνωστό ως Σχολή του Δούναβη. Ο Άλτντορφερ υπήρξε από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της τεχνοτροπίας αυτής και το έργο του «Ηλιοβασίλεμα με Πεζογέφυρα» (1517-20, Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο) θεωρείται η πρώτη απεικόνιση αποκλειστικά τοπίου σε λάδι. Η αγάπη του για τα τοπία και τη φύση είναι ορατή σε πολλά από τα έργα του, από τον πρώιμο «Άγιο Γεώργιο με τον Δράκο» (1510, Alte Pinakothek, Μόναχο) στη μεταγενέστερη «Μάχη του Αλεξάνδρου στην Ισσό» (1529, Alte Pinakothek, Μόναχο).
Κατά την πρώτη περίοδο δημιουργίας, μεταξύ 1507-1511, τα έργα του περιέχουν συχνά μάγισσες, άγριους ανθρώπους και άλλα παράξενα πλάσματα. Η φύση απεικονίζεται μυστηριώδης και η χλωρίδα μοιάζει με ανθρώπινα μαλλιά ή μούσια, που αγκαλιάζουν και εισχωρούν στα πάντα, από τους ανθρώπους μέχρι τις πέτρες και τα ερειπωμένα κτίρια. Φανταστικά εφέ με το φως δημιουργούν αίσθηση μυστηρίου και αποσυνθέτουν το περίγραμμα των αντικειμένων.
Θρησκευτικά έργα
Τα θρησκευτικά θέματα απασχόλησαν τον Άλτντορφερ σε όλη του την καριέρα. Τα ωραιότερα θρησκευτικά του έργα, το οποία συνήθως αιχμαλωτίζουν προσωπικές στιγμές ανάμεσα στο Χριστό και τη Μητέρα Του, έχουν φιλοτεχνηθεί σε έντονο, εξπρεσιονιστικό θα μπορούσε να πει κανείς, στυλ. Ίσως το διασημότερο έργο του να είναι το ζεύγος έργων για Αγίες Τράπεζες, «Ο Θρύλος του Αγίου Σεβαστιανού» και «Το Πάθος του Χριστού» (μετά το 1510) που δημιούργησε για το Μοναστήρι του Αγίου Φλοριανού έξω από το Λιντς της Αυστρίας, έργο που αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των γνώσεών του γύρω από τις ιταλικές τεχνικές στη διαχείριση του χώρου και της προοπτικής.
Ιστορικά έργα
Το ωραιότερο ιστορικό έργο του Άλτντορφερ και ίσως ο διασημότερος πίνακάς του, είναι το αριστούργημα «Μάχη του Αλεξάνδρου στην Ισσό» (1529, Alte Pinakothek, Μόναχο), το οποίο και έφτιαξε για τη Βαυαρική Βασιλική Αυλή. Η αποκορύφωση μιας σειράς από προγενέστερα έργα με θέμα στρατιωτικές μάχες, το οποίο ολοκλήρωσε για τον Μαξιμιλιανό τον Α΄, απεικονίζει με παραστατικές λεπτομέρεις τη Μάχη της Ισσού ανάμεσα στο στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Πέρση Αυτοκράτορα Δαρείου, με φόντο ένα επιβλητικό, αν και κάπως υπερβολικό τοπίο.
Σχέδιο
Η δεξιοτεχνία του Άλτντορφερ στο σχέδιο είναι εμφανής στα υπέροχα ολοκληρωμένα σχέδια τοπίων με τη χρήση μαύρης πένας με λευκές ανταύγειες και ακουαρέλα σε καφέ ή μπλε χαρτί. Επιπροσθέτως επέδειξε ασυνήθιστη δημιουργικότητα στην εικονογράφηση χειρογράφων.[25]
Χαρακτική
Επηρεασμένος από το έργο του μεγάλου συγχρόνου του, Άλμπρεχτ Ντύρερ, ο Υδατογραφία παρήγε μεγάλο εύρος από γκραβούρες-μινιατούρες, ξυλόγλυπτα και κυρίως, έργα εγκαυστικής, πολλά από τα οποία ήταν τοπία. Όντας πρωτοπόρος στην εγκαυστική με χαλκό, στην ώριμη του ηλικία συνδύαζε συχνά τεχνικές εγκαυστικής και χαρακτικής στο ίδιο έργο. Ανάμεσα στα σημαντικότερα τέτοια έργα του ήταν 40 πλάκες με τίτλο «Η Πτώση και η Εξιλέωση του Ανθρώπου».[25]Το ταλέντο του καλλιτέχνη στις εικαστικές τέχνες τον κατέταξε στους λεγόμενους Μικρούς Δασκάλους, μια ομάδα Γερμανών χαρακτών του 16ου αιώνα, γνωστούς για τη δεξιοτεχνία τους στην παραγωγή σχεδίων σε μικρή κλίμακα.
(Από Wikipedia)
